(ข) ยสฺส วา ปน ยํ จิตฺตํ น นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส ตํ จิตฺตํ น นิรุชฺฌิตฺถาติ?
อตีตํ จิตฺตํ น นิรุชฺฌิสฺสติ, โน จ ตสฺส ตํ จิตฺตํ น นิรุชฺฌิตฺถฯ ภงฺคกฺขเณ จิตฺตํ น เจว นิรุชฺฌิสฺสติ น จ นิรุชฺฌิตฺถฯ
(ยสฺส จิตฺตเก สกภาเวน นิทฺทิฏฺเฐ, ยํ จิตฺตเก จ ยสฺส ยํ จิตฺตเก จ เอกตฺเตน นิทฺทิฏฺเฐฯ)
2. สุตฺตนฺตจิตฺตมิสฺสกวิเสโส
[114] ยสฺส สราคํ จิตฺตํ อุปฺปชฺชติ น นิรุชฺฌติ ตสฺส สราคํ จิตฺตํ นิรุชฺฌิสฺสติ น อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
สราคปจฺฉิมจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ สราคํ จิตฺตํ อุปฺปชฺชติ น นิรุชฺฌติ, นิรุชฺฌิสฺสติ น อุปฺปชฺชิสฺสติฯ อิตเรสํ สราคจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ…เป.…ฯ
3. อภิธมฺมจิตฺตมิสฺสกวิเสโส
[115] ยสฺส กุสลํ จิตฺตํ อุปฺปชฺชติ น นิรุชฺฌติ ตสฺส กุสลํ จิตฺตํ นิรุชฺฌิสฺสติ น อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
ปจฺฉิมกุสลจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ กุสลํ จิตฺตํ อุปฺปชฺชติ น นิรุชฺฌติ, นิรุชฺฌิสฺสติ น อุปฺปชฺชิสฺสติฯ อิตเรสํ กุสลจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ…เป.…ฯ
ยสฺส วา ปน…เป.…? อามนฺตา …เป.…ฯ
[116] ยสฺส อกุสลํ จิตฺตํ อุปฺปชฺชติ น นิรุชฺฌติ…เป.…ฯ ยสฺส อพฺยากตํ จิตฺตํ อุปฺปชฺชติ น นิรุชฺฌติ…เป.…ฯ
(มูลยมกํ จิตฺตยมกํ ธมฺมยมกนฺติ ตีณิ ยมกานิ ยาว สรณอรณา คจฺฉนฺติฯ)
จิตฺตยมกํ นิฏฺฐิตํฯ